Wat te doen bij vaginisme?
Amor Anika
5% van de Nederlandse vrouw heeft er last van; vaginisme. Maar wat is het precies en wat kan je ertegen doen? Sextoyland duikt in het onderwerp en komt met handzame tips.
- Wat is vaginisme?
- Hoe kan dat?
- Hoe herken je vaginisme?
- Verschillende soorten vaginisme
- Hoe ontstaat het?
- Wat kan je er tegen doen?
Wat is vaginisme?
Vaginisme, een term die gebruikt wordt als de vaginaspieren ongewenst samenspannen op het moment dat ontspanning gewenst is. Dus bij het inbrengen van een tampon, een vinger of een penis gaat de vagina een soort van op slot op zo’n manier dat penetratie onmogelijk is. Niet alle vrouwen ervaren vaginisme in dezelfde mate. Sommige kunnen een tampon of een vinger nog wel verdragen, maar alles wat dikker of groter is niet.
Hoe ontstaat vaginisme?
Vaginisme is een reflex van de bekkenbodemspieren. Deze zijn ijzersterk en als ze samentrekken, is het alsof er een kluisdeur dichtgaat. Probeer je er dan toch iets in te stoppen dan kan dat gepaard gaan met pijn en soms met bloedingen. Het is dus een reflexbeweging en geen bewuste handeling. Het is een reactie van het lichaam, die een deel op slot gooit. Het is dus iets anders dan pijn hebben bij penetratie, omdat penetratie vaak niet lukt. Naast de verschillende soorten kan er ook onderscheid gemaakt worden in de oorzaak. Deze kan psychogeen zijn of organisch. Sta je open voor penetratie maar blokkeert jouw onderbewuste het lichaam? Dan is dat dus onvrijwillig. Bij organisch heb je ook niet de wens, dus is de blokkade zowel bewust als onbewust. De oorzaak kan in sommige gevallen terug te leiden zijn naar een onprettige ervaring, maar dat hoeft niet altijd. Het kan ook na een bevalling een lichamelijke reactie zijn of ontstaan tijdens de overgang. Maar welke vorm je ook hebt, angst speelt in alle gevallen een grote rol. Onzekerheid of het nu wel gaat lukken of bang voor de pijn die zou kunnen komen. En dat versterkt de verkramping van de bekkenbodemspieren. Naast angst kan er ook schaamte of schuldgevoel ontstaan. Emoties die zeker niet helpen om het tegen te gaan.
Lees ook: Dyspareunie: Pijn bij vrijen
Hoe herken je vaginisme?
Vaginisme heeft een aantal symptomen die voor iedere vrouw weer anders aanvoelen. Sommige vrouwen hebben een branderig gevoel, of een strak gevoel, andere vrouwen kunnen helemaal niets inbrengen. De pijnsymptomen kunnen dus verschillen, wel gaat het vaak gepaard met andere klachten zoals een problematische ontlasting of rug- en buikklachten. Er zijn verschillende soorten vaginisme te onderscheiden.
Er zijn verschillende soorten:
Primaire vaginisme
In dit geval heb je dit altijd al gehad en is dus niet op latere leeftijd ontstaan. Zelfs bij de eerste ongesteldheid, was een tampon in brengen onmogelijk.
Secundaire vaginisme
Deze vorm ontwikkelt zich later in het leven. Wat je vooraf gewoon kon inbrengen, lukt opeens niet meer. Misschien dat penetratie vroeger pijnlijk was, maar het lukt toen nog wel, terwijl dat nu ook onmogelijk is.
Compleet vaginisme
Bij deze vorm kan je absoluut niets inbrengen. Alles zit op slot en zelfs het kleinste voorwerp als je pink of een minitampon is onmogelijk.
Deel vaginisme
Zoals de naam al doet vermoeden, lukt inbrengen van sommige items wel, maar is binnendringen van de penis een pijnlijke aangelegenheid. Hierbij valt dan ook nog het onderscheid te maken tussen situatief en apareunie. Bij situatief lukt het soms wel en soms niet, het is van de situatie afhankelijk. Dat kan met een andere partner, maar ook met dezelfde partner de ene keer wel en de andere keer niet. Apareunie is de naam die wordt gegeven als het zich beperkt tot seks. Zo is een tampon inbrengen of het vervelende doktersgereedschap bij een uitstrijkje wel mogelijk, maar penetratie van de penis niet.
Lees ook: Moeite met klaarkomen?
Direct shoppen: Vagina ballen - Voor het trainen van de bekkenbodemspieren
Wat kun je doen tegen vaginisme?
Hebben de klachten geen dieperliggende traumatische achtergrond, dan kunnen onderstaande tips helpen.
Training
Door ontspanningsoefeningen kan je leren om beter te ontspannen. Vooral je ademhaling speelt hier een grote rol in. Hoe rustiger je ademhaling is, hoe kalmer je je voelt. Je kan om je gedachten af te leiden, je ademhaling tellen, adem in 1, adem uit 2. Je zal, zeker in het begin merken dat je al snel de tel kwijt bent. Dat is niet erg, je begint gewoon opnieuw.
Ook kunnen dilators een prima hulpmiddel zijn die je voorzichtig laten wennen aan penetratie. Dilators zijn dunne staafjes dat een klein beetje lijkt op een dildo.
Dilatatiesets
Een andere ontspanningsoefening is om te gaan liggen, op bed bijvoorbeeld, en alle spieren in je lichaam aan te spannen. Houd de spieren gespannen voor 5 seconden, ontspan en span je spieren weer aan. Behalve ontspanning is het ook aan te raden om je eigen lichaam goed te verkennen. En in ons blog ‘Verstrak je vagina’ staan een aantal tips om je bekkenbodemspieren te versterken, waarmee je tegelijkertijd meer over je eigen lijf te weten komt.
Praten Ook helpt het om erover te praten. Dat is misschien lastiger dan gedacht, maar probeer de schaamte en frustratie aan de kant te zetten en open over het onderwerp te zijn. Alleen op die manier weet je partner wat er aan de hand is, en neem je ook zijn onzekerheid weg.
Er zijn ook meerdere boeken over het onderwerp die behulpzaam kunnen zijn. Ook een gesprek met je huisarts is raadzaam. De dokter kan onderzoeken wat de oorzaak is en jou eventueel doorsturen naar een seksuoloog of een fysiotherapeut op het gebied van bekkenbodemspieren.
Oefenen met glijmiddel
Met glijmiddel lukt het inbrengen misschien gemakkelijker, het is echt de moeite van het proberen waard. Ook het rustig opbouwen van penetratie kan helpen. Begin rustig in ontspannen staat met een vinger en glijmiddel en probeer het stapsgewijs uit te bouwen. Zonder druk, zonder het gevoel van moeten of negatieve gedachten.